Moritz Sachs ( 1810- 1899)

Urodzony w Głogowie w żydowskiej rodzinie, założyciel fortuny Sachsów. Trzydziestoletni Moritz Sachs rozpoczął działalność handlową we Wrocławiu od prowadzenia małego sklepiku z łakociami. Pomnożył kapitał początkowy, tak, że w latach  40- tych XIX wieku stał się właścicielem dwóch doskonale prosperujących firm: „ Moritz Sachs Manufakturwarren „ i „ Moritz Bank Geschaft”.Jego znak firmowy składał się z pruskiego herbu , pod którym wyróżniono tytuł właściciela „hoflieferant”    ( dostarczyciel )co wiele mówi o aspiracjach Sachsów. Rodzina Sachsów posiadała dobra ziemskie na terenie Maślic . Majatek składał się z dworu zwanego Villa Massselwitz , folwarku, 35 domów, browaru, gorzelni, fabryki oleju, wapna chlorowanego, młyna. Dwór utrzymany był w barokowym stylu . Majatek został sprzedany na początku XIX wieku. Dworek wraz z folwarkiem przetrwał do czsów powojennych. Nieznane są dokładnie przyczyny wyburzenia budynków, prawdopodobnie wysadziła je Armia Czerwona lub rozebrali okoliczni mieszkańcy. Ruiny zachowały się do lat 40-50, do dziś przetrwała kamienna głowa lwa i nieliczne fragmenty ścian i ich zdobień. Rodzinną kamienicą Sachsów była kamienica zwana „Kornecke”, znajdująca się w południowo –wschodnim narożniku Rynku, ulicy Oławskiej i Świdnickiej           ( dawna Ohlauer Strasse 1-2) narożna kamienica( naprzeciwko kamienicy, w której na parterze dziś mieści się poczta).

Kmienica ta była również siedzibą Moritz Sachs Bank Geschaft zur Kornecke. Zamożnym mieszkańcom Wrocławia znany był ponadto należący do rodziny „bazar” – magazyn „paryskich nowości” mieszczący się w Rynku 32, na Pierzei wschodniej ( strona Zielonej Rury). Budynek znajdował się w bardzo prestiżowym miejscu – naprzeciw Ratusza    – w samym centrum miasta. Znajdowały się tu biura projektantów, szwalnia, magazyny oraz powierzchnie handlowe odzieży szytej dla masowego odbiorcy. Kamienica powstała w II poł. XIX wieku, po 1868 roku sprzedana Braciom Barasch. Początkowo Baraschowie wykorzystywali odkupioną od Moritza Sachsa kamienicę, jako dom handlowy pod własnym szyldem. W 1903 roku wyburzono ją i na zakupionych, kolejnych pięciu działkach przyległych do posesji powstał rok póżniej nowy okazały budynek w stylu secesyjnym „Dom Braci Barasch” dzisiejszy Feniks. Kamienica „Kornecke” i Dom Handlowy Rynek 32 znajdowały się kilkadziesiąt metrów od siebie, były architektonicznie bardzo podobne, obje dziś już nie istnieją. Sława Wrocławia, jako miasta o wysokim poziomie rozwoju przemysłu konfekcyjno- odzieżowego rozniosła się po świecie towarzyskim. Damy odwiedzały wielkie domy handlowe, co dodatkowo przyczyniało się do dalszego ich rozwoju, w tym też domu handlowego Moritza Sachsa. W „Gazecie Warszawskiej” pojawiło się ogłoszenie: „ Moritz Sachs wielki magazyn nowości Wrocław Rynek 32 „, co jest dowodem na to, jakich rozmiarów była firma Moritza Sachsa. Do dziś zachowała się fotografia reklamowa naklejona na karton firmowy „Moritz Sachs Mode, Magazin Schlesiens”. Fotografia wydana w 1900 roku, autorem jest Natan Raschkow.

Dom Handlowy Moritza Sachsa był miejscem spotkań wielu Polaków i właścicieli firm a także klientów. Wspominali go bawiący we Wrocławiu polscy pisarze( poeta Felicjan Faleński pisał o magazynie Moritza Sachsa w 1869 roku).  Wiadomo, że był członkiem nadzwyczajnym „ Żydowskiego Instytutu Wspierającego Handel” od momenty jego powstania w 1834 aż do śmierci. Z pewnością musiał należeć do „Żydowskiego Towarzystwa Szpitalno- Pogrzebowego „Chevra Kadisza”, choć nigdy nie zajął nobilitującego we wspólnocie żydowskiej miejsca wśród osób tworzących zarząd. Postrzegany wśród współpracowników, jako „socius”, nie obojętny na problemy życiowe innych, zawsze służący radą         i pomocą, człowiek o liberalnych poglądach, związany z haskalą, otaczał filantropijną opieką nie tylko współwyznawców.Wiadomo, że klika dni po pogrzebie seniora rodu firma „Moritz Sachs” podarowała kwotę                    w wysokości 25 talarów uczestniczącym w pogrzebie członkiniom „Katolickiego Stowarzyszenia Nauczycielek i Wspierających Wiedzę”. Był zwolennikiem integracji ze społecznościami nieżydowskimi, za wyjściem z getta drogą asymilacji z narodami, pośród których żyli Żydzi.  Głosił konieczność zachowania zasad judaizmu z wymogami nowoczesnego świata i lojalnością wobec państwa, w którym się mieszka.. Po śmierci Moritza Sachsa schedę po nim przejęli synowie Leopold i Siegmund i wspólnie prowadzili rodzinne interesy. Wybudowali wspólnie kompleks domów przy reprezentacyjnych ulicach w centrum miasta i prowadzili siec sklepów zajmujących się sprzedażą mebli oraz projektowaniem eleganckich ubrań.